De oprichting van het St. Elisabeth Hospitaal

Als zelfs de doden recht op zorg hebben, geldt dat nog meer voor de levenden. Dat was het standpunt van de R.K. Begrafenissociëteit Christelijke Weldadigheid. Zo ontstond het plan om geld in te zamelen om een ‘hospitaal of gasthuis’ voor de armen op te richten. Het bestuur van de begrafenissociëteit kreeg toestemming van de Gouverneur om daarvoor een algemene collecte te houden.

In de stad en buitendistricten samen, bracht de collecte NAf. 4063,70 op. De opbrengst was niet genoeg om een nieuw ziekenhuis te bouwen, maar met het geld werd op 11 juni 1855 wel een bestaand woonhuis in de IJzerstraat gekocht en als gasthuis ingericht. Op het erf werden een dodenhuisje en een regenbak gebouwd, en negen afdakjes om slaapplaatsen voor de zieken te creëren. Uit Nederland werden ijzeren bedden en medicijnen gehaald.

Net zo urgent als de huisvesting, was de verzorging van patiënten. Op 25 april 1855 riep Mgr. Niewindt vanuit Curaçao de hulp in van Mgr. Van Hooydonk, de Bisschop van Breda. In Breda was de congregatie Alles voor Allen gesticht om voor bejaarden en arme zieken te zorgen. In zijn brief beschreef Niewindt het lot van arme zieken die hier hongerig en naakt op de grond stierven. Hij vroeg de Bisschop van Breda om twee religieuze zusters te sturen voor een nog op te richten gasthuis. Amper tien dagen nadat Mgr. Van Hooydonk die brief had ontvangen, was de beslissing genomen.

In die tijd was er in het zuiden van Nederland zoveel belangstelling voor het kloosterleven dat er niet twee, maar drie zusters voor dit missiewerk werden aangewezen. De religieuzen van Alles voor Allen behoren tot de zusters Franciscanessen. Na een zeereis van zes weken voeren ze op 22 oktober 1855 de Curaçaose haven binnen. Op 3 december 1855 werd het gasthuis in de IJzerstraat geopend en begonnen ze aan hun levenstaak.

Pas in 1897 werd het gasthuis vernoemd naar St. Elisabeth, patroonheilige van de Zusters Franciscanessen van de congregatie Alles voor Allen. En in 1964 werd de naam St. Elisabeth Gasthuis officieel veranderd tot St. Elisabeth Hospitaal. In 1973 werd het nieuwe doel formeel vastgelegd in de nieuwe Stichting St. Elisabeth Hospitaal. Het ging immers niet meer alleen om de verpleging van arme zieken, maar om medische en verpleegkundige zorg in de ruimste zin van het woord.

Uitleg:
Gasthuis: Een instelling waar zieken en bejaarden worden verzorgd.
Bestuur: F.E.C. Kieckens (voorzitter), J. Schwiep (secretaris), G.M. Calvo, B.H.J. Huycke, J.D. Pradel, N.J. Dania.
Algemene collecte: Op 13 april 1855 berichtte ‘De Curaçaose Courant’ dat er huis aan huis zou worden gecollecteerd bij ‘Ingezetenen dezer kolonie’. Dit werd ook in alle kerken aangekondigd.
Woonhuis: Foto van eerste gasthuis invoegen
Mgr. Niewindt: Martinus Joannes Niewindt stond als eerste apostolisch vicaris aan het hoofd van het nog op te richten Bisdom van Willemstad. Hij stierf op 12 januari 1860 op Curaçao.
Alles voor Allen: De congregatie 'Alles voor Allen' werd in 1826 in Breda gevormd om voor bejaarden en arme zieken te zorgen. Zij is een van de vele congregaties die tot de zusters Franciscanessen behoren.
Brief: ‘Akelig waren de schouwtonelen … hier mensen te zien sterven, niet slechts uit gebrek aan geneeskundige hulp en geneesmiddelen, maar uit gebrek aan verzorging, aan behoorlijke huisvesting.’
Drie zusters: zr. Maria Ursula, zr. Maria Dorothea, en zr. Maria Johanna

Bronnen:
Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse letteren p118
bhic Brabants historisch Informatie Centrum
N.C. Römer-Kenepa, St. Elisabeth Hospitaal 1855 – 2005
Bernadette Heiligers, Alles voor Allen